[font=Arial, sans-serif]Theo nghiên cứu của Topica Founder Institue, 100% trong số 28 startup thành công nhất Việt Nam đều làm theo mô hình copycat, tất cả họ đều học hỏi những mô hình thành công ở nước ngoài và nội địa hóa phù hợp với bản chất và yêu cầu của người Việt.[/font]
[font=Arial, sans-serif]Kết[/font]
[font=Arial, sans-serif]Việc bắt chước mô hình kinh doanh không phải là xấu. Bên cạnh làm đa dạng các sự lựa chọn cho người dùng, đây cũng là động lực thúc đẩy các doanh nghiệp không ngừng phát triển bản thân cũng như sản phẩm để không bị các startup thế hệ sau vượt mặt.[/font]
Tìm hiểu thêm về
[font=Arial, sans-serif]Copycat startup là gì?[/font]
[font=Arial, sans-serif]Hiện nay, mô hình copycat startup không còn xa lạ và đang được các startup áp dụng đông đảo ở các trung tâm kinh tế lớn như Đức, châu Âu, Mỹ và Việt Nam cũng không nằm ngoại lệ.[/font]
[font=Arial, sans-serif]Nếu bạn từng truy cập vào trang web của Yelp.com bạn sẽ nhận thấy giao diện nội dung của Yelp.com giống một startup tại Việt Nam, đó chính là Foody.vn. Hay các thương hiệu nổi tiếng như Apple và Facebook đều đang cố gắng phát triển các ứng dụng nhắn tin từ Wechat của Trung Quốc. Đây chính là những ví dụ điển hình về mô hình copycat của các startup hiện nay.[/font]
[font=Arial, sans-serif]Copycat được hiểu đơn giản là các startup học tập lại mô hình của những người đi trước và tùy từng mức độ học hỏi để phân theo cấp hộ copycat khác nhau, từ ăn theo ý tưởng đến sao chép hoàn toàn.[/font]
[font=Arial, sans-serif]Phân cấp copycat startup[/font]
[font=Arial, sans-serif]Giới startup phân chia các loại hình sao chép thành 3 loại, đó là: sao chép nguyên bản, sao chép có chỉnh sửa và sao chép cách thức. Mô hình sao chép nguyên bản là có bố cục, thị trường mục tiêu và ngay cả màu sắc chủ đạo của mô hình startup này cũng giống như mô hình kia. Đơn cử như foody của Việt Nam thì giống với Yelp, Alibaba thì giống Amazon, Zalo thì giống Wechat.[/font]
[font=Arial, sans-serif]Với mô hình sao chép có chỉnh sửa, một số điểm trong phương thức vận hành sẽ được điều chỉnh. Ví dụ, Grab bắt chước Uber cùng khai thác mảng vận tải nhưng tập trung vào phân khúc taxi và có một vài thay đổi trong phương thức thanh toán, chọn lái xe và hành khách. Tương tự, Be- ứng dụng gọi xe của người Việt bắt chước Grab khai thác vào thị trường xe ôm giá rẻ. Còn với mô hình sao chép cách thức, các startup thường đi vào thị trường ngách. Ví dụ một số mô hình tiêu biểu tại Việt Nam như Ahamove của Giao hàng nhanh là Uber trong vận tải, Lozi chính là Pinterest của ẩm thực.[/font]
[font=Arial, sans-serif]Ở thị trường Việt Nam, việc học hỏi từ các mô hình startup nước ngoài để sử dụng và bản địa hóa trên thị trường cũng không còn xa lạ. Theo nghiên cứu của Topica Founder Institue, 100% trong số 28 startup thành công nhất Việt Nam đều làm theo mô hình copycat, tất cả đều học hỏi và bản địa hóa các mô hình tương tự đã thành công ở nước ngoài.[/font]
[font=Arial, sans-serif]Ích lợi áp dụng mô hình Copy Cat trong kinh doanh[/font]
[font=Arial, sans-serif]Một nhà đầu tư đã từng chắp cánh cho hơn 500 startup trên thế giới từng chia sẻ: “bạn chỉ cần bắt chước 99% và chỉ cần 1% sáng tạo thôi cũng đã đủ để đánh bật các đối thủ ra khỏi thị trường.” Chính câu nói này minh chứng cho thấy đôi khi bắt chước một mô hình nào đó không phải là điều xấu.[/font]
[font=Arial, sans-serif]Trên thực tế, nếu nhìn từ các gã khổng lồ trên thế giới đều khó có thể khẳng định rằng sản phẩm họ không bắt trước ở đâu đso. Và cũng có nhiều startup cũng có đồng quan điểm rằng, thà trở nên tốt hơn phiên bản gốc còn hơn thất bại là kẻ thất bại đầu tiên.[/font]
[font=Arial, sans-serif]Uber và Grab là ví dụ điển hình nhất cho việc sử dụng mô hình Copy Cat trong thị trường vận tải. Uber là ra đời trước và đi đầu trong ngành vận tải trước khi Grab ra đời và thay đổi cục diện thị trường. Vì sinh sau để muộn với Uber nên không khó để Grab hình thành thói quen với người dùng, tận dụng được thời gian để phát triển những mảng khác.[/font]
[font=Arial, sans-serif]Có thể thấy được việc bắt chước và học hỏi mô hình đã thành công ở các quốc gia khác, các startup không những tiết kiệm được thời gian, công sức và tiền bạc mà còn giúp cho quá trình kêu gọi đầu tư sẽ trở nên dễ dàng hơn.[/font]
[font=Arial, sans-serif]CopyCat nhưng vẫn phải phù hợp[/font]
[font=Arial, sans-serif]Trước khi muốn bắt chước một mô hình startup nào đó, những nhà khởi nghiệp phải luôn quan tâm 2 yếu tố chính: tương đồng và tiềm năng.[/font]
[font=Arial, sans-serif]Điều đầu tiên, startup phải tìm được nét tương đồng giữa đất nước mình và đất nước áp dụng mô hình kinh doanh mà mình muốn bắt chước. Thứ hai, mô hình áp dụng này có đủ tiềm năng và khả thi để tạo ra thị trường hay tạo ra nhu cầu tại đát nước mình hay không?[/font]
[font=Arial, sans-serif]Ngoài việc tiết kiệm thời gian, công sức và chi phí nhưng các nhà khởi nghiệp phải biết nội địa hóa để phù hợp với người dùng. Có thể thấy khi mang Go-Việt về Việt Nam đã biết đánh mạnh vào trường xe ôm công nghệ đang rất màu mỡ với các chính sách, đãi ngộ cho tài xế cũng như mang lại những trải nghiệm tốt cho người dùng Việt. Trong thời gian rất ngắn đã chiếm lĩnh được 35% thị phần xe ôm công nghệ, khiến cho ông lớn Grab phải dè chừng, [/font]
[font=Arial, sans-serif]Làm startup là chấp nhận rủi ro và việc lựa chọn học hỏi lại mô hình của người khác cũng là một quyết định đầy thách thức và mạo hiểm. Vì vậy, nếu các startup không bản địa hóa mô hình kinh doanh để phù hợp với thực tế trong nước thì không chỉ trở thành người đi sau mà sẽ dễ dàng trở thành người thua cuộc.[/font]
[font=Arial, sans-serif]Startup có thể bắt chước nhưng không có nghĩa là sao chép toàn bộ. Sáng tạo và phù hợp vẫn là hai yếu tố tiên quyết quyết định thành công của startup.[/font][font=Arial, sans-serif]Kết[/font]
[font=Arial, sans-serif]Việc bắt chước mô hình kinh doanh không phải là xấu. Bên cạnh làm đa dạng các sự lựa chọn cho người dùng, đây cũng là động lực thúc đẩy các doanh nghiệp không ngừng phát triển bản thân cũng như sản phẩm để không bị các startup thế hệ sau vượt mặt.[/font]
Tìm hiểu thêm về
